Lymfescintigrafie

1. Doel

Bevestiging / uitsluiten van de lymfatische oorsprong van een oedeem aan een lidmaat.

2. Werkingsprincipe

Tc⁹⁹ᵐ-Nanocolloiden zijn kleine deeltjes welke radio-actief gelabeld zijn. Deze worden interdigitaal in het subcutane weefsel geïnjecteerd. Vanuit dit subcutane interstitiële weefsel kunnen ze enkel door het lymfesysteem worden afgevoerd. De radioactieve labeling maakt het mogelijk de lymfe-afvoer van deze deeltjes te volgen en het lymfestelsel in beeld te brengen.

3. Indicaties

Bevestiging / uitsluiten van de lymfatische oorsprong van het oedeem aan een lidmaat.
   - Diagnose van eventueel primair lymfoedeem met het oog op het opstarten en  terugbetaling van lymfedrainage-therapie, met vaststelling van ofwel “gematigd lymfoedeem” (F-pathologie: terugbetaling voor 60 kine-zittingen /jaar) ofwel “ernstig lymfoedeem” (E-pathologie: terugbetaling voor 120 kine-zittingen /jaar).
   - Diagnose van eventueel secundair lymfoedeem en bepaling niveau van eventuele obstructie.
   - Pre-operatief, ter uitsluiting van latent lymfoedeem.

4. Contra-indicaties

Zwangerschap.

5. Voorbereiding

Niet nuchter, mag gebruikelijke medicatie innemen.
Geen spannende kledij, geen broek met elastiek, dag van onderzoek.
Geen Dauerbinden, geen steunkousen, 24 uur voor start onderzoek.
Geen kiné (lymfedrainage) 48 uur voor start onderzoek.
Bij nog menstruerende vrouwen wordt de afspraak gemaakt in de week die aan de menstruatie voorafgaat.
De patiënt moet worden ingelicht dat het onderzoek ongeveer een halve dag in beslag neemt (+-3 u): lectuur meenemen.

6. Tijdsplan

Injectie subcutaan interdigitaal.
Wachttijd: 30 minuten. Patiënt blijft liggen. Geïnjecteerde ledematen worden niet bewogen.
Scantijd: +- 27 minuten.
   - Eerste overzichtsopname van +- 10 minuten,
   - Flowopname van 5 minuten waarbij patiënt handen/voeten beweegt.
   - Tweede overzichtsopname van +- 12 minuten.
Wachttijd: 1 uur waarbij patiënt moet wandelen (onderste ledematen) of handen en vingers bewegen (bovenste ledematen).
Scantijd: +- 15 minuten:
   - Derde overzichtsopname.

7. Verloop onderzoek

Patiënt neemt plaats op het bed in het voorbereidingslokaal, op de dienst nucleaire geneeskunde. Er wordt nagegaan of  patiënt alle spannende kledij/Dauerbinden/steunkousen heeft uitgedaan. De patiënt krijgt dan bilateraal een subcutane injectie in de 1ste interdigitale plooi ter hoogte van de tenen (lymfescintigrafie onderste ledematen) of ter hoogte van de vingers (lymfescintigrafie bovenste ledematen). Na de injectie blijft patiënt 30 minuten liggen waarbij hij/zij de geïnjecteerde ledematen onbeweeglijk dient te houden.

Na dit half uur wordt de patiënt met het bed naar de camerazaal gebracht en worden er opnames gemaakt gedurende een 27 tal minuten. Deze opnames bestaan uit  een eerste overzichtsopname van +- 10 minuten. Dan volgt een flowopname van 5 minuten waarbij de patiënt met zijn tenen/vingers moet bewegen. Dit wordt  gevolgd door een tweede overzichtsopname van +- 12 minuten. Na deze opname is er een wachttijd van 1 uur. Tijdens dit uur dient patiënt voortdurend te bewegen met de lidmaten: wandelen voor de onderste ledematen; handen en vingers bewegen voor de bovenste ledematen. Na dit uur worden er nog eens opnames van 15 minuten gemaakt.

8. Referenties

Lymfoscintigrafisch onderzoeksprotocol van oedeem aan de onderste ledematen in 3 tot 5 fasen, dr. P Bourgeois, Belnuc site.